Het geheim van riso

Een stevige introductie op Riso door Joyce Guley en Jan Dirk de Wilde van Knust,
zaterdag 13 mei bij AGA LAB.

Om te beginnen was er een gigantische hoeveelheid informatie, geïllustreerd met vele prachtige voorbeelden.

We leerden dat Riso eigenlijk een merk is van een Japanse inktfabrikant die een stencilduplicator ontwikkelde als kantoormachine. Voor de komst van het kopieerapparaat was stencildruk voor bv. scholen en verenigingen een manier om zelf, eenvoudig en voordelig, drukwerk te maken.
Al in de jaren 80 raakte Jan Dirk bevlogen door het apparaat. En nu Riso ‘hot’ is kunnen we ontzettend veel leren van de expertise van Knust.

Het apparaat bij AGA drukt twee drukgangen in een ‘printrun’.
Elke drukgang is een kleur en elke kleur heeft een eigen drukcilinder (drum).

De afdruk op papier ontstaat door het afzetten van inkt die door het mastervel wordt doorgelaten op de plaatsen waar beeld zit. Dat mastervel (ook wel moedervel genoemd) wordt in het apparaat gemaakt door het inbranden van een bestand en wordt dan gespannen rondom de drum gevuld met inkt.

De Riso-inkt blijft heel lang vochtig en kan in die drum blijven zitten waardoor schoonmaken van die drukcilinders niet nodig is.

Joyce gaf uitgebreid uitleg bij de verschillende onderdelen van het apparaat en deelde enthousiast haar ‘tips & trics’ om aan de slag te gaan.
Zo is het af en toe nodig om het bakje met de gebruikte ‘moedervellen’ leeg te maken.

Na de lunch was het tijd om het zelf te testen. Vooraf was besproken dat we aan de slag gingen met digitale bestanden, terwijl met de Riso ook kan worden gewerkt met beeld dat via de glasplaat wordt gescand (zoals bij een kopieerapparaat).

Marloes had keurig een document voorbereid in 2 drukgangen.

Zij mocht dus als eerste twee kleuren kiezen uit de beschikbare drums. En dan -uiteraard- die drums in het apparaat plaatsen.

Start!

De stand van de afdruk kan nog makkelijk worden bijgesteld. Super handig om sluitend (of juist niet) te drukken!

Met de kleuren blauw en fluo oranje moesten we niet lang zoeken naar een beeld voor een tweede test. Van So you think you can PRINT!? hadden we nog een geschikte kleurgescheiden afbeelding.
Al doende gaf Jan Dirk uitgebreid uitleg bij de prepress.

De doorgestuurde drukvormen zijn makkelijk te controleren op het riso-apparaat.
drukgang blauw:

drukgang fluo oranje:

Tada!

Door de diversiteit van verschillende bestanden die we hebben getest hebben we nu een goed beeld van de mogelijkheden.

“Het geheim van Riso is het papier” volgens Joyce. En dat moet eigenlijk wel ongestreken zijn omdat anders de inkt gewoon niet droogt.

Het was een inspirerende dag, het enthousiasme van Joyce en Dirk Jan werkte aanstekelijk.
Nu kunnen we zelfstandig aan de slag! Maar nog een beetje begeleiding lijkt ons toch geen overbodige luxe…

Het plan is om vanaf nu regelmatig met de riso te experimenteren.
Heb je interesse en zin om een keertje met ons mee te doen? Laat het ons weten: info@nieuweklasse.org

Hieronder de afgedrukte bestanden van Marloes, Evalie, Arjan en Harmine. Gevolgd door een cheatsheet voor de prepress